23 Ekim 2017 Pazartesi

Hatay Devleti : Uçak resimli pullar

Hatay Devleti uçak resimli Ata matem pulu



Birinci Dünya Savaşı öncesi Osmanlı İmparatorluğu kontrolünde olan Suriye bölgesi  savaş sonrasında Fransız kontrolüne geçti. 1930 lu yıllarda Suriye posta idaresi koleksiyoncuların uçak pulu talebini dikkate alarak çeşitli Suriye şehirleri üzerinde uçan uçak resimli pul serileri çıkardı. Hatay bölgesi 1937 yılında özerklik kazandığı zaman bu pullardan bazıları üzerine "Sandjak d'Alexandrette" (İskenderun Sancağı) üstbaskısı yapılarak otonom Hatay bölgesinde kullanıldılar.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün geliştirdiği stratejilerin başarı ile uygulanması sonucunda, Hatay bölgesinde 1938 yılında yapılan bir referandum ile ilan edilen Hatay Devleti, Atamızın vefatı nedeni ile yukarıda görülen uçak resimli pulunda aralarında bulunduğu, 10 Kasım 1938 tarihi ve siyah çerçeve üst baskısı ile bir matem serisi çıkardı.

Hatay Devleti 1939 yılında Atayı kaybetmemizden kısa bir süre sonra yapılan bir referandum ile Türkiye Cumhuriyetine ilhak etti. Alexandrette ve Hatay pullarıda genel olarak Türk filatelisinin bir bölümü kabul edildiği için bu günkü yazımda bu dönemdeki uçak resimli pulları anlatmak istedim.


Altta Suriye posta idaresi tarafından bastırılan daha sonra Hatay Devleti tarafından üzerine üstbaskı yapılarak kullanılan uçak resimli pullardan bazıları görülmektedir. İlki 1931, ikincisi 1937 yıllarında bastırılan pullarda Halep kalesi üzerinde uçan uçaklar yine 1937 yılında bastırılan üçüncü pulda ise Şam şehrinde Emevi Camisi üzerinde uçan bir uçak bulunmaktadır.




Hatay Devleti Uçak resimli pul serisinin çıkış tarihi kataloglarda 15 Nisan 1938 olarak verilmektedir, aşağıda bulunan tam seri pullar ile hatıra amacı ile hazırlanan zarf 16 Mayıs 1938 Alexandrette (İskenderun) damgalı.



Tam seri uçak resimli pullar ile hazırlanan 9 Mayıs 1938 Antioche (Antakya) damgalı zarf uçak postası ile Trablusşark - Marsilya yolu ile Amerika Birleşik Devletlerine gönderilmiş.



Antakya'dan Halebe gönderilen, Halep kalesi üzerinde uçak resimli bir pul ile hazırlanan taahütlü zarf.



Hatay Devletinin çeşitli serilerinde pullar ile hazırlanan, İlhak sonrası Suriye devletine bırakılan Kessab damgalı zarf. 






Kataloglarda çıkış tarihinin 2 Eylül 1938 olduğu belirtilen üç pulluk üstbaskılı serinin bir pulunda yine Halep şehri üzerinde uçak resmi bulunmaktadır. Üstte bu seri ile hazırlanan ve Fransa'ya taahütlü gönderilmiş bir zarf, altta aynı seri ile hazırlanmış Hatay Devletinin son günlerinde kullanılmaya başlanan Türkçe damgalı bir hatıra zarfı.





Son olarak bu üç puldan oluşan seri ve daha önceden çıkarılan başka bir seriden iki pul üzerine,  Hatay Devleti tarafından, Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatı üzerine siyah çerçeve ve 10 Kasım 1938 tarihli üstbaskı yapılarak bir matem serisi çıkarılmıştır. Aşağıda bu matem serisi ile hazırlanan bir hatıra zarfı göülmektedir.